بررسی باستان شناختی نیمهی غربی حوزه ی قلعه رستم سیستان

منطقه ی سیستان از نظر دارا بودن و غنای آثار باستانی یکی از مهم ترین و غنی ترین مناطق سرزمین ایران به شمار می رود. اما این منطقه تا کنون به طور کامل مورد مطالعه ی باستان شناختی قرار نگرفته است. از این روی بسیاری از قابلیت ها و توانمندی های آن ناشناخته مانده است. در این زمینه یکی از راه های به دست آوردن اطلاعات مفید از مناطق مختلف، بررسی های فراگیر باستان شناختی می باشند؛ از طریق این بررسی ها می توان اهمیت‏ها و ظرفیت های آثار تاریخی و باستانی منطقه ی مورد بررسی را نشان داده و با تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از آن‏‏ها، به بسیاری از مسئله های موجود پاسخ داده و مسایل بسیاری را درباره ی آن منطقه مطرح کرد. به منظور شناخت ظرفیت ها و قابلیت های منطقه ی سیستان، این منطقه مورد بررسی فراگیر باستان-شناختی قرار گرفت. به دلیل گستردگی و وسعت، منطقه به چند حوزه تقسیم بندی شد که پژوهش پیش رو، به طور اختصاصی به نیمه ی غربی حوزه ی قلعه رستم، با مساحت حدود 288 کیلومتر مربع پرداخته است. برای شناسایی دقیق تر مکان های باستانی، بر روی نقشه ی 1/50000این بخش، مربع هایی به ابعاد دو کیلومتر در دو کیلومتر، ترسیم شد. در نتیجه تعداد 77 مربع حاصل شد. سپس این مربع‏ها با دستگاه g.p.s مشخص و محدودهی هر مربع به صورت پیمایشی یا با خودرو و با بهره‏گیری از اطلاعات محلی بررسی شد. بر بنیاد شواهد و مدارک به‏دست آمده می‏توان چنین نتیجه گرفت: 1) بر اساس نظریه ی مکان‏مرکزی، وجود و ادامه‏ی حیات شهر سوخته به عنوان مهم‏ترین مکانِ مرکزی در این بخش، در ارتباط مستقیم با محوطه‏های اقماری آن بوده است به گونه‏ای که افزایش شمار محوطه ها در یک دوره، افزایش وسعت شهر سوخته در همان دوره و بالعکس را در‏پی‏داشته است. 2) تاریخ استقرار در ناحیه‏ی حوضدار در دوره‏ی اسلامی از قرن ششم تا قرن دوازدهم هجری قمری بوده است.